Okna dachowe: jakie są ich rodzaje?
Inwestorzy rozważający adaptację poddasza na pomieszczenie użytkowe zaplanować powinni instalację okien dachowych w połaci dachu. Okna te umożliwią doświetlenie poddasza promieniami słonecznymi (1 m2 przeszklenia odpowiada 8-10 m2 oświetlonej powierzchni), ułatwią również wentylację pomieszczenia. Przed wyborem okien dachowych warto spojrzeć na nachylenie i konstrukcję dachu, przyszłą funkcjonalność i przeznaczenie pomieszczeń oraz pożądany efekt wizualny w bryle budynku, pomoże to w podjęciu decyzji. Oczywiście decyzję tę warto jest skonsultować z architektem, a samego montażu bezpieczniej jest dokonać na etapie wykonywania pokrycia dachowego. Do dyspozycji jest kilka różnych rodzajów okien. W niniejszym tekście przyglądamy się, jakie typy okien dachowych mamy do wyboru i podpowiadamy nieco, jak je dobrać do danego budynku.
Okna dachowe a kształt dachu
Pierwszym kryterium doboru będzie konstrukcja i kształt dachu. Do dachów o bardzo niewielkim stopniu nachylenia (zwanych popularnie płaskimi – o kącie nachylenia 3-4°) najłatwiej będzie zamontować świetliki (sprawdzą się również w przypadku doświetlania poddaszowych korytarzy i klatek schodowych), ale znajdziemy też i okna bardziej tradycyjne, przystosowane do montażu w stropodachu, do tego okna z szybą w formie kopuły oraz przeszklone wyłazy dachowe.
Dachy o większym kącie nachylenia (od 15°) dają już więcej możliwości instalacji okien dachowych, które można zamontować w formie okien połaciowych, a przy niewielkiej modyfikacji konstrukcji pokrycia – w formie lukarny lub wolego oka. Te dwa ostatnie typy to w praktyce okna pionowe, których instalacja pociągnie za sobą zmianę w ogólnym wyglądzie bryły budynku.
Do niektórych typów dachów wreszcie (szczególnie w nowoczesnym typie budownictwa, np. w domach typu nowoczesna stodoła, ale czasem też w dachach mansardowych) stosuje się okna kolankowe lub okna do zespoleń z pionowymi. Są to konstrukcje umożliwiające połączenie okna połaciowego z oknem pionowym zamontowanym zazwyczaj blisko podłogi poddasza lub tuż przy niej. Nadają budynkowi oryginalnego i nieco futurystycznego wyglądu, a do tego doskonale doświetlają pomieszczenie.
Otwieranie okien dachowych
Inne kryterium to sposób otwierania okien dachowych. Ze względu na rodzaj zastosowanych okuć w konstrukcji okna wyróżniamy okna obrotowe, uchylno-obrotowe, wysokoosiowe i okna typu uchylnego, mogące jednocześnie być drogą do wyjścia na połać dachu.
Okna obrotowe to takie, których skrzydło zamocowane jest do ościeżnicy okiennej w połowie tak, by okno przy otwieraniu obracało się w połowie własnej wysokości. Okna te są bardzo popularnym wyborem wśród inwestorów; przy otwieraniu należy pamiętać, że pół skrzydła obróci się do wnętrza pomieszczenia, dlatego okna obrotowe lepiej jest instalować na większej wysokości lub w dachach o sporym kącie nachylenia.
Okna uchylno-obrotowe to okna pracujące w dwóch zakresach: okucia mają mocowania w połowie skrzydła (obrót o 180°) oraz u szczytu ramy okiennej, umożliwiając uchylenie skrzydła o 35-45°. Są to okna o bardziej skomplikowanej konstrukcji i wyższej niż okna obrotowe cenie.
Okno wysokoosiowe z kolei to okno z mocowaniem okuć w 3/4 wysokości ościeżnicy. Jest to konstrukcja typu obrotowego, gdzie podczas otwierania skrzydło nie otwiera się do wnętrza pomieszczenia. Dzięki wyższemu zamocowaniu okucia po ich otwarciu można o wiele wygodniej stanąć przy takim otwartym oknie.
Okna typu uchylnego to okna, w których mocowanie okucia znajduje się na szczycie ościeżnicy. Okno to otwierane jest z pomocą zamontowanych siłowników, posiada też zazwyczaj blokadę uniemożliwiającą samoistne zatrzaśnięcie się skrzydła. Najlepiej montować je dosyć wysoko, w połaciach dachowych o dużym kącie nachylenia.
